Çocuklarınızı ev işlerine dâhil etmek, özgüvenlerini arttırır, el becerilerini ve sorumluluk duygularını geliştirir, aile bireyleriyle daha iyi ilişki kurmalarını sağlar. Ayrıca çocuğunuzun yaşına ve becerilerine uygun ev işlerini onlara devrettiğinizde kendiniz için de bir iyilik yapmış olursunuz. Zorlu yaşam koşullarında iş-ev dengesinin yaratmış olduğu zorlukla daha kolay mücadele eder, onlarla daha iyi aktiviteler için zaman kazanmış olursunuz. Çocukları ev işlerine dahil etmenin yolları düşünüldüğü kadar zor değil. Çocuklar için ev işleri listesi, size gelişiminin her aşamasında hangi ev işlerinin hangi yaşa uygun olduğu konusunda bazı fikirler verecektir.
2 ve 3 Yaş Çocukları Ev İşlerine Dâhil Edin
Bu yaştaki çocuklardan henüz tek başlarına bir şey yapmalarını bekleyemeyiz. Ama onları rutin ev işlerine dâhil etmenin bazı basit yolları var. Günlük hayatta sıklıkla yapmak zorunda olduğumuz ev işlerini onun yanında yaparak başlayabilirsiniz. Sizi izlemesine ve basit yardımlarla kendisinin de yapmasına izin verin. Ufak tefek işleri, sevdiği şarkılarla ya da komik seslerle daha eğlenceli hale getirip bu aktiviteden keyif almasını sağlayabilirsiniz. Bunlar neler mi?
Birlikte yatağını toplayın
Kirli çamaşırlarını sepete atmasına yardım edin
Birlikte toz alın
Oyuncaklarını beraber toplayın
Tuvalet kâğıdını ve havluları değiştirin
Eğer bir evcil hayvanınız varsa mama ve su kaselerini doldurun
Giysileri katlarken onu da bu işe dâhil edin
Okul Öncesi Çocukların Yapabileceği Ev İşleri
4 ila 5 yaşındaki okul öncesi çocuklar, ev işlerine rahatlıkla katılım gösterebilecek becerilere sahiptir. Ev içi sorumluluk duygusunu aşılamak, özgüven duygularını geliştirir. Tek başlarına ya da birlikte yapabilecekleri işler ebeveynleriyle ilişkilerinin güçlenmesine de katkı sağlar. 4-5 yaş çocukları, çok adımlı talimatları takip edebilecek beceride ve bir işin doğru yolunu öğrenmede oldukça yeteneklilerdir. Ev işlerini düzenli şekilde yapmalarını sağlamak motor becerilerinin gelişmesini, sorumluluk ve sabır duygularının yerleşmesini sağlar.
Okul öncesi çağındaki çocukların çoğunun üstesinden gelmeyi öğrenebileceği işler;
Akşam yemeği için masayı hazırlamanıza yardım edebilirler.
Hafif market poşetlerini ya da kendi eşyalarını arabadan eve taşıyabilirler.
Çorapları eşleştirme ve çamaşırları ayırma gibi görevleri eğlenceli bulurlar.
Küçük çöp kutularını boşaltmasını isteyebilirsiniz.
Sizin yardımınızla alçak yerlerinin tozlarını alabilirler.
Kedi, köpek, kuş gibi evcil hayvanlarla ilgili sorumluluk alabilirler.
Yatağını, giysilerini, kitaplarını ve oyuncaklarını toplayabilirler.
Okul Çağı Çocuklarının Ev İçi Sorumlulukları
Okul çağındaki 6 ila 8 yaş arası çocukları ev işlerine dahil etmenin yolları daha küçüklere kıyasla oldukça kolay. Okul çağı çocukları, eve çok sayıda katkıda bulunabilir. İlkokul çağındaki çocuklarınıza tam sorumluluk vermeden önce tam anlamıyla o işi öğrenene kadar yanlarında olun, sordukları sorulara yanıt verin. Onlara verdiğiniz işi yaparlarken yargılamaktan ve eleştirmekten kaçının. Aşağıdaki listede yer alan işlerin birçoğunu yapabilecek yeteneklere sahiplerdir, onları teşvik etmeyi unutmayın.
Çamaşırları renklerine göre ayırabilir, katlayabilir.
Akşam yemeği hazırlamanıza yardımcı olabilir.
Kirli bulaşıkları makineye yerleştirebilir.
Çöpü dışarı çıkarabilir, basit alışverişler yapabilir.
Odasını toplayabilir, hatta süpürüp eşyaların tozunu alabilir.
Bahçeyi sulayabilir.
Evcil hayvanların bakımı ile ilgili rutin işlerin bazılarını yapabilir.
Çocuklarınızı ev işlerine dahil etmekten kaçınmayın. Ev işleri bir çocuğa sorumluluk vermenin en güzel yollarından biridir. Onları buna nasıl dahil edeceğinize karar veremiyorsanız sorarak başlayabilirsiniz. Ona bazı işlerde yardım etmesi gerektiğini anlatın ve seçenekler sunun. Teşvik edip cesaretlendirin. Zamanla onun neler başarabildiğini göreceksiniz.
Yapabileceğinden Fazlasını İstemeyin
Çocuklarınızın yapabilecekleri ev işleri yaşlarına ve gelişimlerine uygun şekilde olmalıdır. Yapabileceğinden fazlasını beklemek onu sorumluluk almaktan kaçınır hale getirir. Neler yapabileceğini görmek için onu izleyin, sorularını cevaplayın ve yapmaya hevesli olduğu işlere öncelik verin.
Ev İşlerinde Cinsiyet Ayrımı Yapmayın
Maalesef tüm toplumlarda kız çocukları, erkek çocuklarına oranla daha fazla ev işi yapıyor. Çocuklarınıza yaşları kaç olursa olsun sorumluluk verirken cinsiyetlerinden bağımsız şekilde iş bölümü yapın. Çocuklara cinsiyet ayrımı yapılarak verilen sorumluluklar, toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının yerleşmesine ve daha fazla iş yüklenen çocuğun adalet duygusunun zedelenmesine neden oluyor.