Her gün yediğimiz ve içtiğimiz onlarca gıda, tüm vücudumuzda, ama özellikle sindirim sistemimiz üzerinde, farkında olmadığımız birçok etkiler doğurur. Özellikle dengesiz beslenme, sağlıksız besinler tüketme ve hastalıklarımıza veya vücudumuzun hassasiyetlerine özen göstermeden yaptığımız tüketim, pek çok zararlı etki ve hastalık durumuna sebep olur. Mide yanması, bunlardan birisidir ve birçok hastalığın sebebi olarak da gözlemlenebilir. Peki mide yanması nasıl geçer, midemiz yanınca neler yapmalıyız ve bu gibi durumlarda, beslenmemizde ne gibi değişikliklere gitmeliyiz?
Mide yanmasının pek çok sebebi olabilir. Öncelikli olarak, baharatlı ve acı besinler tüketmek gibi sebeplerle oluşabilen yanmalar, özelikle bazı besinlere karşı hassasiyet durumunun olabileceğini göz önünde bulundurarak oluşturacağınız bir beslenme programıyla önlenebilir.
Maalesef mide yanması, çoğunlukla tek başına bir problem değildir. Günlük, o gün tüketilen besinlere karşı bir reaksiyon olabildiği gibi başka hastalıkların da belirtisi olabilir. Mide üşütmesi, gıda alerjisi, bakteriyel enfeksiyon, safra kesesi hastalıkları, stres gibi sebeplere bağlı olabildiği gibi, çoğunlukla, gastrit, ülser ve reflü gibi hastalıklardan kaynaklanır.
Oluşabilecek hastalıkları anlamak için, midenin anatomisini bilmeniz ve midenizin yapısını korumaya yönelik bir beslenme programı oluşturmanız gerekir. Mide, yemekleri öğütmek için kullanılan, oldukça keskin (PH derecesi 1 olan) bir asitle kaplıdır. Kimyasal olarak en güçlü asit çeşidi olarak bilinen bu asit, tükettiğimiz besinleri parçalamak ve içindeki yararlı ve zararlı maddeleri ayrıştırmak için vardır.
Bu kadar güçlü bir asitten, mideyi korumak için, ‘’mukoza tabakası’’ adı verilen bir tabaka, bu asit katmanıyla mide çeperi arasında, adeta bir bariyer oluşturur. Tükettiğimiz besinlerin içindeki asit oranlarının yüksek olması durumunda, midenin asit dengesi bozulur ve bu tabaka zarar görür. Sonrasında, mide yüzeyinin tahriş olması sebebiyle, erosif gastrit gibi hastalıkların da oluşmasına sebep olan bu durum, mide kapakçığının da tahriş olması nedeniyle, reflü gibi kronik hastalıkları da doğurabilir. Hayatı oldukça zorlaştıran bu hastalık, midenin asit dengesinin bozulmasından kaynaklanır.
Mideniz yandığında, bu duruma karşı verilebilecek tavsiyeler, ancak bir hastalık yoksa, normal kabul edilebilecek bir yanma durumuysa yarar sağlayabilir. Diğer durumlarda, doktor tedavisi olmadan hareket etmek, özellikle ezbere, bilinçsizce ilaç kullanmak, daha büyük sorunlara yol açabilir.
Mide Yanmasını Nasıl Hafifletebiliriz?
Aç karna çay, kahve gibi kafein içeren ürünler, kola gibi asit yönünden zengin içecekler tüketmek, mide yanmalarının temel ve en yaygın sebeplerindendir. Kesin çözümü, doktor kontrolünde kullanılacak ilaçlar ve bu tip mideye zarar veren besinlerin tüketilmesini kesmek olmakla beraber, günlük beslenmeler ve atıştırmalarla, bu ağrıları hafifletebilirsiniz.
İlk yapılması gereken, aç karna bu tip içecekleri tüketmemektir. Aç olunduğunda, bu tip içecekler, yanma beraberinde, şiddetli mide bulantısı gibi etkiler de yaratabilirler. Midenin asit dengesini bozan gıdaların tüketimi sonucu oluşan yanmaları; süt, muz, elma gibi, yumuşak ve mideye iyi gelecek içecekler ve yiyecekler ile hafifletebilirsiniz. Nar, narenciye gibi meyveler de asit yönünden zengin oldukları için, kızartmalar gibi; hazmetmesi zor ve yağlı yiyecekler de mide için zararlıdır. Muz ve elmadan yapılmış içecekler bazı bitki çayları da mide yanmasına iyi gelir.
Örneğin, kekik çayı ya da tarçın ve zencefille yapılan çay, sindirime yardımcı olarak, ağrınızı hafifletebilir. Kısık ateşte kaynattığınız çayı, soğumasını bekledikten sonra tüketmeniz gerekir. Tatlandırmak için, bir kaşık bal kullanabilirsiniz. Bal, mideye yararı bilindiği için geleneksel olarak kullanılan bir üründür.
Bu öneriler, sadece geçici ya da çok ilerlememiş mide yanmalarında size yardımcı olabilir. Özellikle reflü gibi hastalıklardan kaynaklanan yanmalarda, kesinlikle asitli ve kafein içeren içecekler tüketilmemeli ve doktor yardımı alınmalı, doktor kontrolünde ilaç kullanılmalıdır.