Köpekler genel olarak temiz hayvanlar olup, tuvalet ihtiyaçlarını yaşam alanlarının dışındaki emilebilir zeminde gidermektedirler. Bu da olgunluk yaşına gelen her köpeğin tuvalet eğitiminin kendiliğinden gelişmekte olduğu anlamına gelmektedir. Ancak sahiplerinin yanlış yönlendirmeleri nedeniyle tuvalet alışkanlığı geliştirmekte zorlanan köpeklere rastlanabilmektedir. Köpeklerde tuvalet eğitimi sırasında, küçük ayrıntılara dikkat ederek doğru davranışların ödüllendirilmesi önem taşımakta olup, kısa zamanda büyük beklentilere girilmemesine de dikkat edilmelidir. Köpeklerde tuvalet eğitimi; ev içi eğitim ve ev dışı eğitim olarak iki ana başlıkta incelenebilir.
Köpeklere Ev İçi Tuvalet Eğitimi Verilmesi
Köpeklerde tuvalet eğitimi tıpkı bebekler gibi kati kurallara ya da şartlara bağlı değildir. Her köpekte farklı yöntemler işleyebilir. Yapacağınız en doğru şey sabırlı olmaktır. Kimi köpek ödülle kimisi ceza ile öğrenir. Süreci kolaylaştırmanın en iyi yolu doğru zamanda yani köpeğinizin tuvaletinin geldiği anda doğru yerde olmanız gerektiğidir. Köpek beslendikten bir süre sonra tuvaletini yapmak isteyecektir. Eğer o anda uygun koşullar yoksa istemediğiniz yere tuvalet yapabilir.
Ev içerisindeki tuvalet eğitiminin temelini, alan sınırlandırmak oluşturmaktadır. Köpeklerin, tuvalet ihtiyaçlarını yaşadıkları ya da yattıkları alanda gidermekten hoşlanmadıklarından yola çıkarak; bu sınırlı alan dışında köpek tuvalet kumu, gazete kâğıdı ya da hasta bezleri kullanılarak oluşturulacak emici alanlar, köpeklerin kafa karışıklığı yaşamadan doğrudan o alana yönlenmesini sağlayacaktır.
Ev içinde yaşanan tuvalet kazaları sonrasında temizlik amaçlı olarak amonyak içeren temizlik ürünleri kesinlikle kullanılmamalıdır. Amonyak, köpeklerin temizlenen alana yeniden tuvaletlerini yapmalarına neden olacaktır.
Alan sınırlandırmayı köpeği bir alana kapatmak olarak algılamak ve köpeği sınırlı bir alana kapatmak tuvalet eğitimini güçleştirecektir. Köpeğin sahibiyle geçireceği zaman, öğrenme sürecini olumlu etkileyeceğinden; izlemesine fırsat tanınmalıdır.
Bazı durumlarda, köpekler tuvalet ihtiyacını gidermek için ev içinde bazı noktaları sürekli olarak kullanırlar, böyle bir noktanın varlığı fark edildiğinde, inatlaşmak yerine tuvalet ihtiyacı için doğru noktanın orası olduğu kabul edilerek köpekler için üretilmiş kum ya da gazete kâğıtları bu bölgeye yerleştirilmelidir. Eğer kullandığı nokta, bunun için uygun değilse, o alanın kolonya ile yıkanması ya da sirkeli su ile silinmesi tekrar kullanmasını engellemek için yeterli olacaktır.
Yavru köpeklerde tuvalet eğitimi için yapay çim kullanılabilir. Tuvalet eğitiminde kullanılmak üzere petshoplardan taşınabilir yapay çim alanı satın alabilirsiniz. Yapay çim alırken düzeneğin altı hazneli, kolay temizlenebilir olanları tercih edin. Yapay çimi evin istediğiniz bir noktasına ya da köpeğinizin sizi yönlendirdiği bir alana koyarak eğitim sırasında olası kazaların önüne geçmiş olursunuz.
Yapay çim yerine tuvalet eğitimi için kullanılan tuvalet tepsisi de kullanabilirsiniz. Tuvalet tepsileri su sızdırmaz ped ile kullanılır ve eğitim süresince işinizi kolaylaştıracaktır. Tepsi ya da yapay çim arasında kaldıysanız hangisini tercih edeceğiniz maalesef köpeğinizin tepkisine göre deneme yanılma yoluyla belirlenecektir.
Ev Dışında Tuvalet Eğitimi
Köpeğin ev dışında tuvalet eğitimine başlanabilmesi için 6. Ayını doldurmasını beklemek doğru yaklaşım olacaktır. Daha küçük köpeklerde günde 4-5 kez tuvaletini yapan köpeği her defasında dışarıya çıkarmak her iki taraf için de zorlayıcı olacaktır. Bu süreçte, oyun oynamak ya da dolaşmak için dışarıya çıkarılan köpek, dışarıda tuvaletini yaptığında ödüllendirilerek eğitimin temelleri atılabilir.
Dışarıda tuvalet eğitiminin başlangıcında; öğünleri sabitlenen köpek belirli bir programa uygun olarak her gün aynı saatlerde ve aynı alana çıkarılmalıdır. Bu programın 3 ay kadar aksatmadan sürdürülmesi, alışkanlığın gelişmesi bakımından önemlidir. Eğitime başlanan ilk haftalarda günde 4 kez olan dışarıya çıkışlar, her ay bir azaltılarak sonunda sabah ve akşam olmak üzere iki sefere düşürülmelidir.
Tuvalet eğitimi tam olarak oturana kadar, her dışarı çıkıldığında aynı alana gidilmesi süreci hızlandıracağı gibi kendini daha güvende hissetmesini de sağlayacaktır.
Dışarıda tuvalet eğitimine başlayana kadar evi tuvalet için doğru yer olarak öğrenen köpek, ilk aşamalarda tuvaletini dışarıda yapmak yerine eve saklayabilir, bu durumda dışarıdayken tuvaletini yaptığında ödüllendirmek, alışkanlığın daha hızlı gelişmesinde etkili olacaktır.