Sosyal hayatta karşımıza çıkan pek çok durum, bizim üzerimizde bambaşka etkilere neden olur. Abraham Maslow’un, ‘’ihtiyaçlar hiyerarşisi’’ adını verdiği ve piramit şeklinde çözümlediği ihtiyaçlar arasında, sosyal ihtiyaçlar, önemli bir yer kaplar. İnsanın gelişim sürecinde, sosyalleşmesinin ve topluluk halinde yaşamasının etkisi, kendisini sosyal ilişkilerde göstermiş, bu ilişkilerin düzeyi ve şekli, insanın bireysel hayatını da etkilemiştir.
Bu etkilerden biri de, ‘’reddedilme korkusu’’ adı verilen, insanın, herkes tarafından reddedileceğini, hatta reddedilmekle kalmayıp, toplum içerisinde kötü bir duruma düşürüleceğini düşünmesine sebep olan, sosyal ilişkileri çok kötü hale getirebilecek sendromlardan birisidir. Peki reddedilme korkusu nasıl yenilir? Bu korkudan kurtulmak için, neler yapılabilir?
İnsan, hayatının her döneminde, yeni ilişkiler kurmak, insanlarla duygusal, cinsel veya finansal ilişkiler içine girmek, hayatını diğer insanlarla birlikte yaşamak zorundadır. Bu, bizi ‘’insan’’ yapan, tarihsel gelişim süreçleri içinde geliştirdiğimiz özelliklerimizden birisidir. Her insan gibi, bazı istediklerimize ulaşabilirken, bazı durumlarda bu mümkün olmaz, reddedilebiliriz, istediklerimizi elde edemeyebiliriz. Ancak bazı insanlar, bu reddedilme durumunu bir fobi haline getirir, gerektiğinden fazla büyütür ve hayatına daha fazla etki etmesine sebep olur.
Reddedilme korkusunun sebepleri, çocukluk döneminden beri yaşanan hayatta ve deneyimlerde aranmalıdır. Çocukluktan beri, fazla sevgi görmemiş, özellikle büyükleri tarafından korkutulmuş, sindirilmiş, cezalandırma konusunda aşırıya gidilmiş insanların, özgüven eksikliği oluşması sonucu, davranışların etkilerinin aşırı düzeyde olacağını düşünmeye başlamaları, bu korkunun beslenmesine sebep olur.
Özgüven eksikliği, çocukluğundan beri, içinde bulunduğu toplum tarafından kabul edilmeyen, dışlanan ve yalnız kalan insanlarda sıkça görülür. Bunun sebebi, hayatları boyunca sosyal yoksunluk çekmeleri, sürekli ‘’reddedilmeleri’’ ve bu durumu artık saplantı haline getirmeleridir. Bu korku bir saplantıdır, çünkü gereğinden fazla bir çekince hissidir ve insan hayatını, sosyal yönden, oldukça kötü etkiler.
Bu korkunun da aşılması mümkündür. Bunun için, kendinizde bazı değişimlere gitmeniz ve kendinize karşı dürüst olmanız gerekir.
Bu korkuyu nasıl aşabilirsiniz?
Öncelikle, kendinize yapacağınız telkinler, kendinizi koşullandırmanız, bu sorunun üstesinden gelmenizde, size yardımcı olabilir. Bu sorunu neden çözmek istiyorsunuz? Temel motivasyonunuz ne? İşte bunu bulmanız, gerekli azmi ve enerjiyi size sağlayacaktır.
Reddedilme tabusu, bu korkunun en büyük sebeplerinden biridir. Bu tabu da, ya sürekli reddedilmenin getirdiği yılgınlık ya da reddedilmenin, insanın değerini düşüreceği, kendini önemsiz hissettireceği düşüncesidir. Üzerine gitmeniz gereken his de, tam olarak bu. Değerinizi başkalarının belirlemesine izin vermeyin.
Reddedilmenin getirdiği yılgınlık, daha çok, sürekli kaybetmekten dolayı, bir atalet, bir durağanlık hali yaratır. Bu durağanlık, insanı yalnızlaştırır ve içine kapanmasına sebep olur. Özellikle ergenlik gibi, hayat üzerindeki etkisi son derece yüksek olan bir evrede, bu durum, ilerleyen zamanlarda, insanı çok zorlayabilir. Kişiye yardım edecek, güveneceği biri, bu sorunu atlatmasında önemli bir basamak olacaktır.
Kendinizde başlayın düzeltmeye. Örneğin, önce kendinize, neden değerli olduğunuzu, nasıl bir insan olduğunuzu sorun ve dürüst cevaplar verin. Bu cevaplar sonucunda, öz değerlendirmeniz, kendinizi diğer insanlara nasıl tanıtacağınızı belirlemenizde etkili olacaktır.
Diğer insanlarla iletişime geçmek için, başlangıçta ciddi ama dürüst adımlar atın. Kendinize yakın gördüğünüz, vücut dilinden, size yaklaşımındaki sıcaklığı hissedebildiğiniz insanlara yönelin. Bu sayede, birkaç kere reddedilmeme durumunu yaşadığınızda, kendinizi ödüllendirmiş olacaksınız ve daha emin adımlarla ilerlemeye devam edeceksiniz.
Siz değerlisiniz, çünkü siz bir bireysiniz. Kendinizin farkına varın, kendinize karşı dürüst olun ve bu dürüstlüğü, diğer insanlarla olan iletişiminize de yansıtın. Hayatınızdaki değişimi fark ettikçe, özgüveniniz gelişecektir ve reddedilme, her insanda olduğu gibi, makul karşılanabilecek bir olay halini alacaktır.