Hayvanlar üzerinde yapılan deneyler, çağımızın karanlık yüzlerinden birisi. Palm yağı, makyaj ve kozmetik ürünleri gibi çok geniş bir üretim ağı, hayvanlar üzerinde yapılan deneylere dayanıyor. Üretilen ürünler, hayvanlar üzerinde test ediliyor ve bu hayvanlar zararlı, öldürücü dahi olabilecek maddelere maruz bırakılıyorlar. Dayanılmaz acılar çeken hayvanlar, birçok deney için kullanılıyor ve kullanım alanları yalnızca bununla sınırlı kalmıyor. Bu durum, başta hayvan hakları aktivistleri olmak üzere, birçok kesimin tepkisini çekiyor. Aldıkları tepkilerden dolayı hayvanlar üzerinde yaptıkları deneylere son veren markalar ve firmalar olduğu gibi, bu deneylere devam etmekte olan firmalar da var. Her geçen gün de hayvanlar üzerinde deney yapmayan kozmetik markaları sayısı artıyor. Deneylerine devam eden firmalar ise; hayvanların yaşam alanlarına zarar veriyor, bazı hayvanların nesillerinin tükenmesine sebep oluyor, ürünlerini laboratuarlarındaki hayvanlar üzerinde test ederek, onlara akıl almaz boyutta acı çektiriyorlar. Ancak dediğimiz gibi, hayvanlar üzerinde bu tip deneyleri yapmayan, ürünlerini hayvanlar üzerinde test etmeyen markalar ve firmalar da mevcut.
Ürünlerini hayvanlar üzerinde test eden firmaların başında, kozmetik ürünler ve makyaj malzemeleri üreten firmalar geliyor. Kullandıkları kimyasalların insan vücuduna zararlı olup olmadığını test etmek için, bu kimyasalları hayvanların vücutlarına uyguluyorlar ve bu işlemde hayvanlar tahmin edilemeyecek kadar çok acı çekiyorlar. Vücutları traşlanıyor, derileri savunmasız kalıyor, hatta bazen canlı canlı derileri de yüzüyor.
Hayvanlar üzerinde deney yapmayan markalar daha kaliteli gibi bir söylemimiz yok. Siz yine de kendinize uygun olduğunu düşündüğünüz ürünleri deneyip memnun kalabilirsiniz de kalmayabilirsiniz de. Bütün Cruelty Free kullananların amacı kendi paralarını o markalardan çekerek farkındalık yaratmak, daha çok insana ulaşmak ve o markalarında deney yapmalarını engelleyebilmek.
Burada Çin piyasasından bahsetmekte fayda var. Haziran 2014 ‘te Çin’de satışa sunulacak tüm kozmetik ürünlerinin hayvanlar üzerinde test edilmesi yasal zorunluluktu. Markalar kendi başına deney yapmasa bile, eğer Çin’de satış yapmak istiyorsa devlete kendi adlarına deney yapmaları için para veriyor, böylece hükümet hayvanlara alternatif metotların var olmadığı laboratuvarlarında bu ürünleri kendisi test ediyordu. Yılda 300 bin hayvanın sadece kozmetik testlerinde kullanıldığı biliniyor. Peta’da adı olan markalar bile Çin piyasasına girdiler. Bunlardan biri de ‘Urban Decay’ ancak sonra müşterilerinden öyle bir tepki aldı ki, piyasadan geri çekildi.
Markalar genel olarak 3 gruba ayrılıyorlar. Beyaz, Gri ve Siyah bölge.
Beyaz bölge içeriğindeki her madde vegan, ya da içerdiği maddenin tedarikçisi dahi hayvan deneyi yapmıyorsa. Tavşanı varsa, Petada ismi varsa Beyaz gruba giriyor.
Gri bölge marka kendi başına deney yapmıyor olabilir. Petada marka olarak ismi olabilir. İçeriğindeki maddenin tedarikçisi deney yapıyor olabilir. Ya da sahibi deney yapan bir marka olabilir. Bunların hiç biri olmayıp sadece Çin’de satış yapmaya başlamış olabilir. Avon, Yves Rocher, M.A.C gibi.
Siyah bölge ise deney yaptığını inkar etmeyen, daha çok dünya devi şirketler. Hepimizin evinde ürünleri olan neredeyse bütün markalar var. En bilinenleri ne yazık ki L’Oreal, Unilever, Yves Rocher, Avon ve Johnson&Johnson.
Deney Yapan Firmalar
Unilever markaları; Algida, Axe, Becel, Calve, Carte d’Or, Cif, Cleari Cornetto, Domestos, Dove, Elidor, Knorr, Lipton, Lux, Magnum, Omo, Rexona, Rinso, Sana, Signal, Sunlight, Vaseline, Yumoş.
P&G markaları; Ace, Alo, Ariel, Braun, Duracell, Fairy, Prima, Blendax, Gillette, Head&Shoulders, İpana, Koleson, Max Factor, Olay, Oral-B, Orkid, Pantene, Rejoice.
Çoğunlukla kozmetik ve kişisel bakım ürünleri satan bu firmalar, birçok alt markaları ile pazarladıkları ürünlerini, hayvanlar üzerinde test ediyorlar. Bir ürünün imalatı sırasında, hayvanlar üzerinde test edilip edilmediğini anlamak için, ambalajını okuyabilirsiniz. Ambalajda, tavşan şeklinde bir logo ve ‘’Not Tested On Animals’’ şeklinde bir ibare yer alan ürünlerin, hayvanlar üzerinde test edilmediğini anlayabilirsiniz.
Hayvanlar üzerinde deney yapmayan firmaların çoğu Rossmann, Gratis ve Watsons’ın kendilerine ait markaları.
Deney Yapmayan Firmalar
Bioderma, Cyrene, Yes To (Sehpora), Fouf (lilakutu), Freemann (Watsons), Kiss My Face(BeautyJoint), Bath And Body Works, Dirty Works (Gratis), Amway, Doa Kozmetik, Mosmos Garden, The Body Shop, Live Clean, The Crystal(Gratis), Alterra(Rossmann) , Madame Coco, Penti, Dalan, Enliven(Gratis), Phsians Formula(Sadece Eczanalarde), Rival de Loop(Rossmann), The Balm(Gratis), Wet’n’Wild(Gratis), Essence(Gratis/ Rossmann/ Migros), Hurraw, Lypsyl(Gratis), e.l.f.(BeautyJoint) , Urban Care(Gratis/ Watsons), Giovanni(Gratis), Too Faced(Sephora), Cosmed, İsana(Rossmann), Burt’s Beets(Gratis), Superdrag(Watsons), Dalin, Perlodent(Rossmann), Benri(Gratis), Pangea Organic (lilakutu), Bee Beauty (Gratis), SmashBox(Sephora), RT Fırçalar (Gratis/ Watsons/Migros), Ecotools fırçalar(Gratis) Otacı, Alpro, Doğadan.
Bunların dışında da, ‘’Cruelty Free’’ (Acı çektirilmeden üretilen) ürünler ve bu ürünleri üreten firmalar var. Hayvanlar üzerinde deney yapılmadan üretilen ürünler, ‘’Beyaz bölge’’ adı verilen bir sınıflandırma ölçütüne girer ve PETA tarafından, yukarıda bahsedilen ‘’Cruelty Free’’ etiketiyle belirtilir. Bu ibarelere dikkat ederek, hayvan deneyleri yapmayan firmalardan alışveriş yapabilir, bu vahşete son verebilirsiniz.