Duyu organlarımızdan bahsederken burnu koku alma organı olarak tanımlarız. Oysa burun sadece koku almaya yarayan bir organ değildir. Sağlıklı bir vücut için sağlıklı solunum fonksiyonunu sağlayan burundan nefes alıp verme gereklidir. Kokuyu algılamanın yanında solunan havanın nemlenmesini, havanın yabancı cisimlerden temizlenmesini sağlar. Hatta burnumuz kendimize ait ses tonunun oluşmasını sağlar.
Burundan sağlıklı nefes alıp vermenin vücut sağlığı için çok önemli olduğunu düşünürsek tıkalı bir burun birçok soruna ve hastalığa sebep olabilir. Bunların başında sinüzit, uyku bozuklukları, ağız kuruluğu gibi problemler gelir. Kişinin yaşam kalitesini etkiler.
Burun tıkanıklığının sebepleri
Burun tıkanıklığının sebepleri birkaç başlık altında incelenebilir. Bunlar alerjik, akut ve kronik enfeksiyonlar ve yapısal bozukluklardan kaynaklı burun tıkanıklıklarıdır. Tek bir kişide birkaç farklı etkenin görülebildiği gibi tek bir sebep de burun tıkanıklığına yol açıyor olabilir.
Alerjik burun tıkanıklığı
Polen, toz gibi alerjenlere maruz kalındığında burun tıkanıklığı yaşanması durumudur. Alerjik rinit dediğimiz bu hastalık burunda akıntı, kaşıntı ve tıkanıklığa sebep olur. Tek başına hayatı tehdit eden bir hastalık olmayıp kişinin yaşam kalitesini etkiler. Alerjik burun tıkanıklığı geçicidir. Alerjenlere maruz kalındığında meydana gelir ve ilaç tedavisiyle geçer. Bu durumda genellikle antihistaminik ilaçlar ya da kortizonlu burun spreyleri reçete edilmektedir.
Enfeksiyon kaynaklı burun tıkanıklığı
Grip ya da nezle gibi hastalıkların sebep olduğu burun tıkanıklığıdır. Soğuk algınlığı ya da grip olmamıza sebep olan virüsler genellikle hava yoluyla vücuda alınır. Virüs burun içine yerleşir ve burun içinde şişlik ve akıntıya sebep olur. Bir diğer sebebi de grip nedeniyle üst solunum yolları düzenli çalışmadığı için sağlıklı nefes alıp verme zorlaşır. Buna karşı burun içinde koruyucu madde salgılanır ve katılaşarak burun tıkanıklığına neden olur.
Yapısal bozuklukların sebep olduğu burun tıkanıklığı
Burnu ikiye bölen duvarda meydana gelen genellikle de kazalar sonucu (çarpma, darbe) gibi etkenlerle meydana gelen eğrilik hava geçişini engelleyip sağlıklı nefes alıp vermeyi engelleyebilir. Bunun dışında burun içinde konka adı verilen bölmelerde hastalık sebebiyle meydana gelmiş ve yerleşmiş şişlikler oluşabilir. Şişlikler burun tıkanıklığına sebep olmaktadır. Genellikle yapısal bozukluklar burun dışından anlaşılmayacak biçimdeyse kişi tarafından belirli şikayetler sonucu fark edilir. Yaşanan şikayetler çoğunlukla ağız kuruluğu, horlama, uyku problemleridir.
Geniz eti
Çocuklarda görülen burnun arkasında yer alan geniz etinin normalden büyük olması sonucu hava alma yolu kapanır ve çocukta burun tıkanıklığı meydana gelir. Çocuğunuzun ağızdan nefes aldığını, horladığını, huzursuz uyuduğunu, diş çürüklerinin oluştuğunu gözlemlediğinizde geniz eti probleminden şüphelenebilirsiniz. Burun tıkanıklığı süreklilik gösteriyorsa operasyon gerekebilir.
Burun tıkanıklığı nasıl açılır?
Alerji kaynaklı burun tıkanıklığının yukarıda da bahsettiğimiz gibi ilaçlarla tedavisi mümkündür. Alerjenlerden uzak durmak birincil korunma yöntemidir. Fakat alerji durumu baş gösterdiğinde sprey ve ağız yoluyla alınan ilaçlar tıkanıklığın tedavisinde etkili olacaktır.
Enfeksiyon kaynaklı burun tıkanıklığında sprey tedavisi geçici olarak işe yarar. Fakat ilaç kullanımının yanı sıra doğal yöntemlerle de burun tıkanıklığının açılmasını sağlamak mümkün.
Doğal yollarla burun tıkanıklığı nasıl açılır?
Tuzlu su: Yarım çay bardağı su içinde 1 çay kaşığı tuzu eritin ve burnunuzdan tuzlu suyu çekin. Tuzlu su mukusun dışarı atılmasına yardımcı olur ve nefes almadan rahatlık sağlar.
Doğal yağlar: Mentol içeren krem ya da nane, biberiye, okaliptüs gibi yağları bir tencere içerinden su ile birlikte kaynatıp başınızın üzerine havlu kapatarak buhar banyosu yaptığınızda burnunuz açılacaktır.
Sıcak duş: Duşa girmeden birkaç dakika önce sıcak suyu açın ve buharın banyoya dağılmasını sağlayın. Bu şekilde buhar içinde yapacağınız duş burun tıkanıklığına iyi gelecektir.
Baharatlı ve sıcak yemekler: Sıcak bir çorba ya da bol baharatlı yemekler burun tıkanıklığını açar. Özellikle zencefil ve acı biber katarak hazırlayacağınız yemekler burun tıkanıklığını açmada yardımcı olacaktır.
Soğan: Soğanı çiğ olarak yediğinizde ya da birkaç dakika kokladığınızda burun tıkanıklığının açıldığını göreceksiniz. Bilmelisiniz ki bu yöntemlerin birçoğu geçici rahatlama sağlar. Grip ya da nezle şikayetleriniz geçtiğinizde burun tıkanıklığını da tamamen geçecektir.
Yapısal bozuklardan kaynaklı burun tıkanıklığının tek yöntemi ameliyattır. Eğer kronik ya da hiç geçmeyen burun tıkanıklığınız varsa mutlaka kulak burun boğaz doktoruna gitmeyi ihmal etmeyin.