Ev almak,Türkiye’de birçok insanın en büyük hayali. Kimileri, hayatını geçirmek için ev almak istiyor, kimileri gelecek garantisi için. Ama özellikle yükselen gayrimenkul piyasası fiyatlarıyla, artık ev almak, çoğu kesim için, hayalden öte bir şey ifade etmiyor. Özellikle İstanbul’da, en küçük dairelerin bile yüz binlerce lira fiyatlara satıldığı göz önünde bulundurulunca, düşük gelirli insanlar ve yoksulluk sınırı civarında yaşamlarını sürdürmek zorunda kalan yurttaşlar için, ev almak imkânsız gibi görünüyor. İşte Toplu Konut İdaresi (TOKİ) bunun için kurulmuş bir kuruluş. TOKİ’den ev nasıl alınır, şartlar nelerdir, nereye başvurmak gerekir gibi sorular, müracaat edecek insanların akıllarına düşmüş durumda.
TOKİ Nedir?
TOKİ projesi, Başbakanlığa bağlı bir kuruluş olarak, 1980’lerin başında tasarlanmış ve kurulurken, işte bu durum düşünülmüş. Özellikle büyük kentlere göçün artmasıyla beraber, konut ihtiyacının karşılanamaması sebebiyle, ‘’çarpık kentleşme’’ olarak adlandırılan, gecekondu benzeri, güvenliksiz, derme çatma yapıların önüne geçebilmek için, kar oranı düşük ve makul fiyatlarda satılan apartman daireleri, bu soruna çare olması için yapıldı. Kar oranı, çok düşük olmasına rağmen, yine de belirli bir oranda koyulmuş. Bunun sebebi, hala artmakta olan ihtiyacı karşılamak için yapılacak yeni projelere fon sağlanması.
Uygun fiyatlarla satılan daireler, her gelir grubundan insanın yararlanması için, bir de çok uygun taksit seçenekleriyle satışa sunulunca, doğal olarak ihtiyacı olan herkesin talebi haline geliyor. Bu yüzden, başvuru için bazı şartlar belirlenmiş durumda.
Yapılan konutlar, alt ve yoksul gelir grubu ile bu iki grubun dışında olanlar için hazırlanmış, üç farklı proje çerçevesinde inşa ediliyor. Bu gruplar için konulan belirli şartlar ve bunlar dışında, özel duruma sahip gruplar için belirlenmiş şartlar mevcut.
Başvuru İçin Aranan Şartlar;
1-Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
2-Projenin bulunduğu il veya ilçe sınırları içinde, en az 1 yıl ikamet ediyor olması veya il nüfusuna kayıtlı olmaları (Şehit aileleri, harp ve vazife malulleri ile dul ve yetimlerinin, en az 3 yıl ikamet etmeleri veya il sınırına kayıtlı olmaları gerekiyor)
3-Eşi vefat etmiş kadınlar dışında, başvuracakların, başvurdukları tarih itibariyle, en az 25 yaşını doldurmuş olmaları gerekiyor.
4- Kendisine veya aile bireylerinden herhangi birine ait, tapuda kayıtlı herhangi bir gayrimenkul bulunmamalı. (aile bireyleri; eş ve çocuklar)
5-Bir haneden yapılabilecek başvuru sayısı, kişinin kendisi, eşi veya çocukları adına, sadece bir kişi ile sınırlı.
6-İstanbul’da yaşayanların, hane halkının toplam gelirinin 3100 TL’yi geçmemesi, İstanbul dışında yaşayan ailelerde ise, 2600 TL’yi geçmemesi gerekiyor.
7-SGK kaydının olmaması, herhangi bir sosyal güvencesinin bulunmaması gerekiyor.
8-SGK’ya hiç sağlık primi ödenmemiş veya bürüt asgari ücretin üçte birinin %12’si kadar (en düşük seviyeden) pirim ödeniyor olması gerekiyor.
9-Öncelikli olarak, her grup için ortak koşul; daha önce TOKİ’den ev almamış olmak ve konut kredisi kullanmamış olmak.
Bunlar dışında, bu iki gruba da dâhil olmayanlar için, yukarıdaki şartlar yine geçerli. Ancak, yine TOKİ’den daha önce ev almamış olma şartıyla beraber, bu gruptakiler için 18 yaş sınırı bulunuyor.
TOKİ, arzdan çok talep olması durumunda, satışlarını kurayla yapıyor. Bu kurada ve/veya her durumda, İstiklal, Kore ve Kıbrıs savaşlarında gazi olanlar, vatani hizmet sırasında gazi olanlar ile en az %40 engelli olanlara öncelik tanınıyor.
Talebin çok az olduğu durumlarda, T.C. vatandaşı olmak ve TOKİ’den daha önce ev almamış olmak dışında hiçbir şart olmadan, ev alınabiliyor. Bu şartların karşılanması sonucunda, Ziraat Bankası’ ndan kredi alma süreci başlıyor. Banka aracılığıyla yapılması gereken işlemlerin ardından, ev satış işlemi bitirilebiliyor.