Taşınmaya karar verilmesinden sonra, en zor ancak en önemli konulardan biri de kiralık ev aramasıdır. Sürecin zorluktan çıkması için de belirli bir araştırma sürecine girilmelidir. Günümüzde, tüm şartların birbirine uyduğu biçimde kiralık ev bulmak maalesef biraz zorlayıcı hatta büyük şehirlerde çoğu zaman imkansız. Ev kiralarken göz önünde bulundurulacak ve kararımızı etkileyecek bir çok husus var. Evin bulunduğu konum, iç şekli, bulunduğu kat, binanın cepheleri, ısınma şekli, kira bedeli, depozito, aidat ve taşınma sürecindeki masraflar, belirleyici etmenleri oluşturmaktadır. Bu etmenler hakkında sağlıklı karar verebilmek için de bir plana ihtiyaç vardır. Burada kiralama yapacak kişilerin dikkat etmesi gereken bir takım hususlara yer verdik.
Ev kiralama aşamasında dikkat edilmesi gerekenler
Aramalarınızı daha sağlıklı yapabilmeniz için belirli kriterleriniz olmalıdır. Bu kriterler içinde; kiralamak istediğiniz evin konumu, evin kaç odalı olacağı ve emlakçıdan ya da sahibinden kiralanmasına karar verilmesi yer almaktadır. Bir diğer önemli kriteriniz de kiralamak istediğiniz eve ayıracak olduğunuz bütçe olmalıdır.
Kiralık ev arama
- Ev kiralama ve satın alma aşamalarında artık internet en büyük yardımcımız. Emlakçıların bütün portföylerine yer verdikleri, fotoğraflarına, evin konumuna ve sahip oldukları özelliklere kolaylıkla ulaşabileceğiniz mecralarda ev arayarak ilk adımı atabilirsiniz. Bu modeldeki emlak sitelerinden sahibinden daire bulabilmeniz de dolaşarak ya da soruşturarak bulmanızdan daha kolay. İlk önce filtrelemeleri kullanarak aradığınız kriterde evleri not edin ya da site üzerinde favorilerinize ekleyin. Ardından sırasıyla irtibat numaralarından ilgili kişileri arayarak, eksik bilgilendirme varsa bunları sorabilir, görmek isterseniz randevu alabilirsiniz.
- Yalnızca internetten görerek karar vermeyin, birebir evi ziyaret etmelisiniz. Ayrıca uyarmak da fayda var. Son zamanlarda sık kullanılan dolandırıcılık yöntemleri içinde, var olmayan bir evi kiralama ya da satın alma maksadıyla ilan verip, havale ile kapora talep etme gibi bir yöntem kullanılıyor. Bu kişilere karşı dikkatli olup, asılsız taleplere itibar etmeyin.
Kiralık Evin Konumu
- Kiralamak istediğiniz eve, günün farklı saatlerinde gitmenizde yarar vardır. Farklı saatlerde, evin içinin ve dışının nasıl olduğunu görmek çok önemlidir.
- Farklı saatlerde, kiralamak istediğiniz evin çevresinin görülmesi de son derece yararlıdır. Gündüz ve gece saatlerinde kiralamak istediğiniz evin lokasyonuna giderek, çevresinin sizin için uygun olup olmadığı hakkında bir fikir sahibi olabilirsiniz.
- Komşuluk ilişkilerine önem veren bir yapınız varsa, kiralamak istediğiniz evin apartmanındaki diğer kişilerle iletişim kurabilirsiniz. Yönetici ve apartman görevlisi ile görüşebilirsiniz.
- Emlakçı ya da ev sahibi ile görüşmeye gitmeden önce soru hazırlamanızda ve hazırlıklı gitmenizde büyük fayda göreceksiniz. Detaylı bilgi almanın en önemli yolu, soru sormaktır.
Kiralanacak evin durumu
- Kiralamak istediğiniz evde, herhangi bir tadilat gerektiren alan olup olmadığını belirlemek için de evin içinde detaylı bir inceleme yapmalısınız. Ayrıca evde değiştirmek istediğiniz alanlar varsa bununla ilgili de ev sahibinin bakış açısını öğrenmek de fayda var.
- Kiralamak istediğiniz evin ısınma probleminin olup olmadığı, su deposu, hidroforu, tesisatın durumu hakkında yöneticiden bilgi almayı ihmal etmeyin. Ayrıca ısınma şekli merkezi ise; sistemin nasıl çalıştığı, nasıl paylaştırıldığı ve ortalama ödemeniz gerekecek tutarı önceden bilmenizde de fayda olacaktır.
- Ev kiralama aşamasında Evcil hayvan sahipleri için dikkat edilmesi gereken en önemli husus; ev sahibinin bu duruma bakışıdır. Kanunda, evde hayvan besleme ile ilgili bir madde yer almaz. Fakat kat mülkiyeti kanununa göre komşuların birbirlerini rahatsız edici davranış ve fiillerden uzak durmaları gerekmektedir. Her ne kadar bazı apartman yönetim planlarında “evcil hayvan beslenemez” ibaresi koyulsa dahi bunun bir geçerliği yoktur. Evcil hayvanınız kimseye rahatsızlık vermediği sürece bununla ilgili bir yaptırımda bulunulamaz.
Evde rutubet olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Yaz aylarında ev bakıyorsanız rutubeti anlamak zordur. Yeni binalarda rutubet sorununa pek rastlanmaz. Kiralamak istediğiniz ev eski bir binadaysa; içinde eşya varsa mutlaka dolap yanlarına, banyo tavanına, perde arkalarına bakmayı ihmal etmeyin. Rutubet kokusu kolaylıkla anlaşılır. Mutfak dolaplarının kapaklarını açarak koklarsanız, rutubet varsa ortama kokusu anında yayılacaktır. Ev sahibine ya da yöneticiye sorarak evde izolasyon yapılıp yapılmadığı bilgisini alabilir, komşularla görüşerek rutubet olup olmadığını sorabilirsiniz.
Ev Kiralama Aşamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kiralamak istediğiniz eve karar verdikten sonra, yapılacak kira kontratında da dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Bunlar;
- Sözleşmede, kira artış oranı kesinlikle belirtilmelidir.
- Evin teslim alınması ve teslim edilmesi yöntemleri, kontratta yer almalıdır.
- Verilen depozito ve masrafların kontratta yer alması gereken bilgilerdendir. Yeni yasaya göre; depozito kira bedelinin 3 katından fazla olamaz. Ayrıca yasal düzenleme ile depozito güvence altına alınmak zorunda. Buna göre; depozito bedeli, kiracı, kiraya verenin onayı olmadan çekilmeyecek şekilde vadeli mevduat hesabına yatırılacak. Kira süresince elde edilecek faiz geliri depozitoya eklenecek. Sözleşme bittikten sonra banka, iki tarafın rızasıyla bu parayı geri verecek. Yani eğer ev içi hasar, tadilat vb tespit edilmediyse; kiracı depositoyu faizi ile geri alacak.
- Eğer varsa aidat bedeli ve ödeme şekli de sözleşmede yer almalıdır.
- Kira bedeli, kiranın ödeneceği zaman ve evin nasıl teslim alındığı sözleşmede kesinlikle bulunmalıdır. Demirbaşlar, boya durumu, tadilat durumu mutlaka belirtilmelidir.
- Ev içindeki eksiklikler kesinlikle sözleşmeye eklenmelidir.
- Tüm bu şartların sağlanması ile kontrat imzalanmalı ve ardından gerekli işlemler yapılmalıdır.