Zaman, enerji ve sudan tasarruf sağlayan bulaşık makineleri mutfaktaki en büyük yardımcımız. Bulaşık makinelerinin varlığına o kadar alıştık ki elimize ne geçerse makineye atıyoruz. Bu alışkanlık zamanla elde yıkama pratikliğini de kaybettirdi. Oysa bulaşık makinesi yüksek sıcaklıklarda, elde yıkama deterjanlarından farklı formüle sahip deterjanlarla yıkama yaptığı için bazı materyallerin bulaşık makinesinde yıkanmaması gerekiyor. Bu yazımızda bulaşık makinesinde yıkanmaması gereken mutfak eşyalarından bahsedeceğiz.
Tahta Kaşıklar ve Kesme Tahtaları
Ahşap ve bambu mutfak aletlerini, uzun süren yıkama süreleri sebebiyle tuzu ve deterjanı emdiği için makinede yıkamak sağlık açısından son derece zararlıdır. Ayrıca yağlı tahta kaşıkları makinede yıkadığınızda yağ tam olarak arınmayacağı gibi diğer bulaşıklara da bulaşabilir. Tahta mutfak aletlerini makinede yıkamak sağlık ve hijyen açısından zararlı olmasının yanı sıra aletleri matlaştırır, cilalarını söker ve çabuk eskimelerine sebep olur.
Teflon tava ve tencereler
Teflon özelliği sebebiyle elde yıkanması tavsiye edilen bir materyaldir. Bulaşık makinesinde yıkandığında yapışmaz ve yanmaz özelliği zamanla kaybolabilir ve çizilebilir.
Döküm Tencere ve Tavalar
Döküm tencere ve tavaların birçoğu makinede yıkandığında oksitlenme sebebiyle zarar görüp paslanacağı için kullanılamaz hale gelir. Elde yıkadığınız döküm tencerelerin de paslanmaması için kendi haline bırakılmaması, hızlıca kağıt havlu ile kurutulması gerektiğini hatırlatmakta fayda var. Fakat bazı üreticiler döküm tencerelerin bulaşık makinesinde yıkanabileceğini ifade ediyor. Bu durumda en doğrusu tencerenin ambalajında ya da varsa tabanında yer alan işaretlere bakmak olacaktır.
Emaye mutfak eşyaları
Emaye kaplama ürünler bulaşık makinesinin yüksek sıcaklıklarına dayanamazlar. Sık sık makinede yıkanan emaye ürünlerin kaplamaları zamanla yıpranarak yerinden kalkar. Bu hem eşyaya zarar verir hem de sağlık açısından risk oluşturabilir.
Şef bıçakları
Et bıçağı, şef bıçağı gibi bıçakları elde yıkamaya özen gösterin. Bulaşık makinesi bıçakların körelmesine ve özelliklerini yitirmesine neden olur. Meyve bıçağı, kahvaltı bıçağı gibi basit dişli bıçakları bulaşık makinesinden yıkayabilirsiniz.
Kül Tablası
Yoğun kül tabakası birikmiş kül tablalarını makinede yıkamayınız. Sigara külü makinenin filtresinin tıkanmasına fıskiyelerin çalışmamasına sebep olabilir. Tıpkı sigara külü gibi kahve telvesi, meyve posası da aynı etkiye sebep olacaktır. Filtreleri tıkayabilecek atıkları sıyırmadan makineye koymayınız.
Termos
İçecek ve yemek termosları yani kısaca ısı izolasyonu sağlayan tüm mutfak eşyaları bulaşık makinesinde kesinlikle yıkanmamalıdır. Hatta elde yıkarken de soğuk suyla sadece iç kısmı yıkanmalı, bütünüyle su içine sokulmamalıdır. Termosların iç ve dış tabakası arasında kalan vakum özelliği bulaşık makinesinde zarar görecektir.
Kristal Eşyalar
Bulaşık makinesinin yüksek ısısı ve deterjanlar kristal eşyaların çizilmesine ve çatlamasına sebep olur. Standart bulaşık makineleri kristal yıkamak için uygun değildir. Fakat bazı model bulaşık makineleri düşük sıcaklıklarda kristal gibi hassas ürünleri yıkama özelliğine sahiptir. Üreticinin talimatlarına bakarak hareket etmenizde fayda var.
Bakır ve Alüminyum Eşyalar
Bakır ve alüminyum malzemeden yapılmış mutfak eşyaları bulaşık makinesinde zarar görürler. Oksitlenmiş bakır eşyalar elde yıkandığında da zamanla renkleri solar ve cilasını kaybeder. Matlaşmış bakır eşyaları kullanmaya devam ederek sağlığınızı riske atmayın. Bakır eşyalar belirli aralıklarla işin ehli tarafından temizlenmeli ve cilalanmalıdır.
Altın ve Platin Yaldızlı Ürünler
Özellikle porselen yemek takımları ve kahve fincanlarında süsleme amacıyla yapılan altın yaldızlar bulaşık makinesinde yüksek sıcaklık ve deterjan etkisiyle soyulup parlaklığını kaybedebilir. Makinenizin özel porselen yıkama programı yoksa bu tip ürünleri elde yıkamaya özen gösterin.
El Boyama Tabak ve Bardaklar
El boyama cam ve seramik mutfak eşyalarını bulaşık makinesinde yıkadığınız takdirde boyalarının ömrü kısalır. El emeğine yazık etmemek için boyalı eşyaları elde yıkamanızı tavsiye ediyoruz.
Silikon Kek Kalıbı
Her ne kadar üreticiler tüm silikon mutfak aletlerinin bulaşık makinesinde yıkamaya uygun olduğunu söyleseler de kek kalıplarını yıkamanızı tavsiye etmiyoruz. Silikon kek kalıbı uzun süre keki içinde muhafaza ettiği için yağı emer. Bu şekilde makinede yıkama yaptığınızda tam temizlik sağlayamazsınız. Keki çıkardıktan sonra kalıbı 10 dk kadar kaynar suyun içinde bekletip, bulaşık süngeri ile temizlemenizi öneriyoruz.
İnce Plastikler
Yumuşak ve ince plastikler bulaşık makinesinde yıkanmaya uygun değildir. Makine sıcaklığı ile eğrilip formunu kaybedebilirler. Hangi plastiği makineye atıp hangisini atamayacağınıza karar vermek için içine sıcak su koyarak deneme yapabilirsiniz.
Düdüklü Tencere Kapağı
Düdüklü tencerelerin kapaklarını makinede yıkamayın. Kontrol panelli modeller zaten makineye atılmaz fakat klasik tipte düdüklü tencerelerin kapakları maalesef bir şey olmaz düşüncesi ile makineye atılıyor. Bulaşık makinesi kapaktaki contanın kısa sürede deforme olmasına sebep oluyor.
Kağıt etiketli kavanozlar
Etiketini temizlemeden makineye atmayın. Kağıt etiket sıcak su ve deterjanın etkisiyle yerinden çıkarak filtreleri tıkayabilir ya da başka bulaşıklara yapışabilir. Ayrıca etiket altındaki yapışkan da sıcağın etkisiyle dağılıp kuruyacak ve temizliği daha zor hale gelecektir.